Fotowoltaika to coraz szybciej rozwijająca się dziedzina techniki i nauki zajmującej się procesem przetwarzania promieni słonecznych w energię elektryczną. Warto wiedzieć, że słońce stanowi trzecie co do wielkości źródło energii odnawialnej na świecie – dlatego instalacje fotowoltaiczne rozwijają się bardzo dynamicznie i stale zyskują na popularności.
Wbrew pozorom nie jest to coś nowego, po prostu dopiero w ostatnim czasie nastąpił wzrost powszechności wśród praktycznych zastosowań tego porcesu. Ogniwa fotowoltaiczne tak naprawdę wykorzystywane są od dawna chociażby w codziennej elektronice użytkowej – takiej jak kalkulatory i lampy ogrodowe. Na pewno każdy z czytelników kojarzy jak wygląda kalkulator z baterią słoneczną – takie kalkulatory były już w powszechnej sprzedaży 30 lat temu.
Obecnie coraz powszechniejsze staje się natomiast fotowoltaiczne dostarczanie energii do oświetlania znaków drogowych oraz w kompleksowym użytku domowym. Dzięki fotowoltaice stale rozwijają się sposoby na minimalizacje kosztów pozyskiwania energii elektrycznej i instalacje tego typu są coraz bardziej wydajne.
Promieniowanie słoneczne jest dostępne praktycznie wszędzie, a więc aspekt dostępności takiego rozwiązania nie jest utrudnieniem w większości przypadków. Ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna i czy się opłaca? Cena paneli fotowoltaicznych i ich montażu zaczyna się już od 10 000 zł, i rośnie w miarę zwiększania się mocy instalacji. Zachęcamy do przeczytania całego tekstu, aby dowiedzieć się więcej o kosztach instalacji fotowoltaicznej.
Opłacalność zakupu instalacji fotowoltaicznej – czy ta inwestycja jest warta swojej ceny?
Zastosowanie fotowoltaiki, ze względu na postępujące globalne ocieplenie i rosnące ceny energii elektrycznej pozyskiwanej ze spalania węgla kamiennego, jest coraz bardziej powszechne, opłacalne, a także po prostu modne.
Zakup instalacji fotowoltaicznej można ocenić jako zdecydowanie rozsądne posunięcie nad którym warto się zastanowić. Taka instalacja wymaga jednorazowej inwestycji, by później stale dostarczać „darmową energię elektryczną”, którą wytwarza. W perspektywie jest to bardzo opłacalne rozwiązanie. Ceny są zależne od mocy instalacji – i dodatkowo można je obniżyć, co wyjaśniamy w dalszej części artykułu.
W statystycznym gospodarstwie domowym z instalacją fotowoltaiczną, łączne miesięczne koszty prądu zostaną zredukowane do 10-30 zł. Ta kwota to głównie opłaty stałe i podatki – a nie koszty utrzymania instalacji.
Taka redukcja kosztów może się okazać bardzo opłacalna. Trzeba pamiętać i zdawać sobie sprawę, że ceny energii elektrycznej są nieustannie podnoszone w górę.
W Internecie można znaleźć co najmniej kilka niezależnych raportów dotyczących przewidywań co do ceny prądu. W raporcie przygotowanym przez Credit Agricole widnieje wyraźna informacja że już w najbliższym czasie możemy spodziewać się wzrostu cen energii elektrycznej nawet o 40% w stosunku do obecnej ceny.
Nawet zakładając bieżące ceny, koszt inwestycji w instalację fotowoltaiczną zwróci się już w kilka lat – a każda kolejna podwyżka prądu dostarczanego z elektrowni skraca ten czas zwrotu. To sprawia, że zakup instalacji PV jest inwestycją o stale rosnącej przewidywanej stopie zwrotu.
Dlaczego ceny energii elektrycznej wzrastają?
Powołując się na informacje publikowane przez Instytut Energii Odnawialnej można wymienić kilka zasadniczych powodów dla których ceny prądu będą wzrastać.
Pierwszym czynnikiem jest wydobycie i ceny węgla kamiennego wykorzystywanego do produkcji prądu. Koszty wydobycia w polskich kopalniach rosną, a same kopalnie są dofinansowywane przez państwo. O ile na rynku detalicznym możliwy do zakupu jest tańszy węgiel pochodzący z zagranicy, to jednak produkcja energii elektrycznej w Polsce w głównej mierze opiera się o krajowe wydobycie. Rosnące koszty utrzymania kopalni, wpływają na podwyższanie cen prądu.
Drugim czynnikiem wpływającym na ceny prądu są zmieniające się uprawnienia dotyczące dopuszczalnej emisji CO2. Unia Europejska nakłada na kraje członkowskie ograniczenia, które wpływają na ceny produkcji energii elektrycznej pochodzącej ze spalania węgla kamiennego.
Dodatkowo część obecnie działajacych bloków energetycznych trzeba dostosować do obowiązujących norm emisji BAT – co również powoduje dodatkowe koszty produkcji prądu.
Ostatnim czynnikiem jest rosnące zapotrzebowanie na energię. Branża górnicza jest nierentowna, a wzrastające zapotrzebowanie na prąd wymaga powiększania mocy produkcyjnych oraz inwestowania w kolejne elektrownie. Inwestowanie w nierentowną branże po zwiększa ponoszone koszty i przekłada się na ceny prądu elektrycznego.
Instalacja fotowoltaiczna – z czego jest zbudowana i jaką ma moc?
Ogniwa galwaniczne są najczęściej produkowane w panelach o powierzchni 0,2 – 1,0 m². Ich produkcja wbrew powszechnym mitom krążących w opinii publicznej, nie jest kosmicznie droga. Koszty instalacji się opłacają i można dzięki niej zaoszczędzić pieniądze na energii elektrycznej. Żeby w pełni zrozumieć z czego wynikają koszty takiej instalacji, wyjaśnijmy sobie z czego jest tak naprawdę zbudowana.
Do produkcji instalacji ogniw fotowoltaicznych wykorzystuje się przede wszystkim krystaliczny wafel krzemowy. Tutaj warto podkreślić słowo ‘krystaliczny’, bowiem znany jest także wafel amorficzny, którego koszty zakupu i obróbki są zupełnie inne.
Najpopularniejsze panele fotowoltaiczne, czyli panele cienkowarstwowe (CIGS) są produkowane poprzez tzw. napylenie szkła lub plastiku. Proces napylania polega na dodaniu do materiału bazowego cienkiej warstwy wierzchniej składającej się z miedzi, indu, galu i/lub selenu na powierzchnię. Ostatnim etapem jest dodanie elektrod niezbędnych do prawidłowego działania instalacji fotowoltaicznej.
W kwestii opłacalności instalacji fotowoltaicznej, przy analizie kosztów, trzeba wiedzieć że sprawne działanie paneli jest gwarantowane na około 25 lat. Tak długi okres bezawaryjnego działania sprawia, że inwestycja jest opłacalna i pozwala zaoszczędzić wydatki ponoszone na zużywaną energię elektryczną. Tym bardziej, że przewidywania co do wzrostu cen prądu dostarczanego z elektrowni zapewne się sprawdzą.
Odporność modułów fotowoltaicznych dodatkowo określa m.in. międzynarodowy certyfikat o numerze IEC 61215. Panele fotowoltaiczne oznaczone certyfikatem IEC 61215 wytrzymują deszcz aż 25–milimetrowych kul gradowych. Odporność dotyczy kul gradu spadających z prędkością do 23 m/s. Ten certyfikat posiadają dokładnie wszystkie panele sprzedawane na terenie Unii Europejskiej (w t tym w Polsce – więc nie ma się co martwić o wytrzymałość urządzeń.
Co do innych zjawisk atmosferycznych, które mogłoby zaszkodzić naszej instalacji – statystycznie ocenia się że pioruny, burze i gradobicia owszem powodują spadek mocy, ale tylko w zaledwie 10% modułów. W praktyce takie zjawiska mogą zmniejszać całkowitą moc systemu instalacji fotowoltaicznej o mniej niż 1%. To bardzo niewiele – wręcz zaniedbywalnie.
Pojedyńcze ogniwo jest w stanie wyprodukować prąd elektryczny o mocy od 1W do 7 W. To bardzo niewiele w stosunku do potrzeb, ale przecież nikt nie używa pojedynczych ogniw do produkcji prądu.
Aby zmaksymalizować moc całej instalacji, ogniwa łączone są w moduły fotowoltaiczne , czyli całe grupy ogniw znajdujące się w danym urządzeniu. Czyli, mówiąc prościej, moc całej instalacji fotowoltaicznej zależy od sumy mocy poszczególnych ogniw w niej użytych. Im więcej ogniw zawiera się w instalacji, tym większa jest jej moc.
W praktyce najpopularniejsze instalacje użytkowe mieszczą się w przedziale mocy od 5 kW do 10 kW.
Ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna – cena
Istnieje szereg rozwiązań wspomagających finansowo inwestycje w instalacje fotowoltaiczne. Są to różnego rodzaju atrakcyjne oferty kredytowe oraz leasingowe. Tak naprawdę jednak to finansowanie ze środków własnych jest jednym z najbardziej opłacalnych posunięć w tej materii – tak jest po prostu najkorzystniej.
Dzięki zaangażowaniu własnych środków i zakupu instalacji samodzielnie – nie będziemy zobowiązani do spłacania rat kredytów, czy też leasingów. Nawet najatrakcyjniejsze oferty tego typu są obciążone odsetkami – a więc w praktyce wydamy na naszą instalację więcej niż w przypadku płatności gotówką. Płatność gotówką obniża cenę o odsetki.
Jednorazowy wydatek na instalacją fotowoltaiczną zwróci się mniej więcej w ciągu 7-9 lat i zacznie przynosić zyski. Jeśli dodatkowo skorzystamy z bezzwrotnej dotacji – ten czas zwrotu się skróci. Jeśli w między czasie wzrosną ceny prądu (zgodnie z przewidywaniami) – nasza inwestycje będzie jeszcze bardziej opłacalna.
Dodatkowym atutem posiadania instalacji fotowoltaicznej jest możliwość odliczenia od podatków kosztów z nią z wiązanych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Inwestycji i Rozwoju osoby fizyczne od podstawy podatku dochodowego mogą odliczyć wydatki poniesione z tytułu zakupu, montażu i samego użytkowania instalacji fotowoltaicznych.
Jedynym ograniczeniem jest maksymalna kwota odliczenia. Ta bowiem nie może przekroczyć 53 tys. zł. Koszty do tej kwoty możemy odliczyć od podatku nawet gdy rozliczamy się ryczałtowo – co jest bardzo atrakcyjne.
Dzięki ograniczaniu podatku, w praktyce zmniejszamy koszty naszej instalacji fotowoltaicznej i jeszcze bardziej przyśpieszamy zwrot z inwestycji.
Ceny mikroinstalacji fotowoltaicznych są różne. Zakładając jednak że jest to instalacja o mocy około 5kW – 10 kW i korzystamy ze średnich cen na allegro – to cena wynosi około 25 000 zł, ale my dodatkowo:
- korzystamy z bezzwrotnej dotacji do 5000 zł
- rozliczamy się podatkiem dochodowym ze stawką 17%
Możemy zmniejszyć koszty instalacji z 25 tys. złotych do 15 tys. Taka inwestycja zwróci się po około 5-6 latach, a zakładając wzrosty cen prądu – jeszcze szybciej. W sieci istnieją specjalne kalkulatory, które są w stanie przybliżyć czas zwrotu z inwestycji – ale niestety nie uwzględniają przewidywanych zmian w cenie prądu.
Dotacja na instalacje fotowoltaiczną
Zadając sobie pytanie: ile kosztuje instalacja fotowoltaiczna, koniecznie należy wziąć pod uwagę możliwość uzyskania dotacji na tą inwestycję. Taka dotacje jest bowiem bezzwrotna.
W Polsce, inwestując w instalację o mocy od 2 do 10 kWp. można liczyć na zwrot kosztów do 5000 PLN. To oznacza, że koszty instalacji można pomniejszyć o całe 5 tys. złotych – bez haczyków.
Taka dotacja jest możliwa do uzyskania dzięki Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który to uruchomił specjalny program o nazwie „Mój Prąd”.
Budżet programu wynosi aż miliard złotych, a jego realizacja zaplanowana jest na okres od 2019 do 2024 roku lub do wcześniejszego wyczerpania puli zgromadzonych na ten cel środków. Póki co środki nie zostały wyczerpane, więc można składać wnioski o uzyskanie dotacji na instalację fotowoltaiczną. Miliard złotych oznacza, że na programie skorzysta około 200 000 gospodarstw domowych – to naprawdę spora liczba.
Czy dotacja się opłaca? Zdecydowanie tak. Zakładana kwota uzyskiwanego dofinansowania na jedną instalację fotowoltaiczną o mocy od 2 kW do 10 kW wynosi do 5 tysięcy złotych. Dodając odliczenie całościowych kosztów od podatku i rosnące ceny prądu, całość sprawia że fotowoltaika staje się bardzo atrakcyjna finansowo. Cena instalacji fotowoltaicznej nie jest już tak wysoka.
Jedynym minusem programu jest fakt, że wniosek o dotację składa się dopiero po zakończeniu inwestycji, a nie przed. To oznacza, że najpierw inwestujemy – a później staramy się o zwrot 5000 zł.
Ile kosztuje kredyt i/lub leasing na instalację PV?
Trzeba jasno zauważyć, że banki idąc za obecnymi trendami coraz częściej wprowadzają do swojej oferty kredyty ze specjalnymi warunkami na cele ekologiczne. To zagranie marketingowe mające na celu wykorzystanie z obecnie popularnego tematu globalnego ocieplenia – ale oferty są prawdziwe i czasem być może faktycznie warto z nich skorzystać. Zwłaszcza jeśli nie posiadamy środków własnych, a zdecydowaliśmy się na zakup instalacji fotowoltaicznej.
Takie oferty kredytowe są głównie skierowane do klientów indywidualnych. Na cele ekologiczne banki zazwyczaj oferują pożyczki długoterminowe oprocentowane na 2,5 – 5%.
Drugą możliwością w przypadku rezygnacji z angażowania środków własnych jest leasing – a raty leasingu można wrzucić w koszty i dzięki temu płacić niższe podatki.
Zalety wzięcia kredytu na inwestycję w instalację fotowoltaiczną:
- Brak konieczności angażowania własnego kapitału. Inwestycja w fotowoltaikę może być kredytowana w 100%.
- Ze względu na ‘pożyczkę ekologiczną’ oferta charakteryzuje się preferencyjnym oprocentowaniem i stosunkowo długim termin spłaty przekraczającym nawet 15 lat. Decyzję kredytową zazwyczaj otrzymuje się szybciej, niż w przypadku pozostałych typów pożyczek.
- Ze względu na tak długie rozłożenie w czasie, raty są zazwyczaj bardzo niskie i ciężko je odczuć.